‘Suçıkan’ bölgesinde susuzluk: ‘Kaynakları yok ettiler’ MUĞLA – Muğla’nın Milas ilçesindeki Karacahisar Köyü’nde ismini kuvvetli su kaynaklarından ‘Suçıkan’ bölgesi, sondaj faaliyetleri niçiniyle bugün susuzlukla baş başa kaldı. Bölgede birinci vakit içinderda Maden Tetkik ve Arama (MTA) tarafınca 1970’li senelerda sondaj çalışmalarına başlandı. Bölge halkının anlatımlarına bakılırsa 2014 yılında ise Yeniköy Termik Santrali’nin özelleştirilmesi daha sonrası işletmeyi alan YK Güç, maden işletmesine suyun tesirini bertaraf etmek için sahanın muhakkak noktalarından sondajlar yaparak, yüzeye yakın kömür üstündeki suları yerin derinliklerine göndermeyi amaçladı. Yapılan süreç ise bugün bölge halkına kuraklık olarak geri döndü. bir daha bölgede yaşanan kuraklığın sebeplerinden biri de, Bodrum’a su sağlamak için yapılan projeler ve sondaj faaliyetleriydi.
1970’Lİ YILLARDA 9 OVA KÖYÜNE SU SAĞLIYORDU
Bölgede Suçıkan’ın kuvvetli kaynaklarından çıkan sular, 1970’li senelerda Milas’ın 9 ova köyüne içme suyu sağlıyordu. bir daha kaynaktan gelen su Karacahisar ve Gökçeler köyü içindeki vadiden akarak, Hamzabey Deresini de besliyordu. Derenin geçtiği Çamovalı, Gökçeler, Ağaçlıhöyük ve Akyol ovalarında geçimini tarımcılık faaliyetleri ile sağlayan halk, yerlerini bu su kaynaklarından yararlanarak suluyordu. Bölgede 7 adet de tahıl değirmeni bulunurken, yaşanan kuraklık ile bir arada Gökçeler deresi, Gocadere, Hamzabey deresi sırf kış aylarında yağmur sularını taşıyan bir dereye dönüştü. bir daha çeşitli su canlılarına, bitkilere sahip dere yatağındaki canlı hayatı da şimdi yok oldu.
‘TARİHİ SU KAYNAKLARIMIZ YOK OLDU’
Yaşanan kuraklıkla ilgili Gazeteduvar’a konuşan Karacahisar Muhtarı Şefik Musluk, “Suçıkan yatağındaki tarihi suyumuz yok oldu. Santralin vurmuş olduğu sondajlardan dolayı tarihi su kaynaklarımız kesildi. Dere yatağını kuruttular. Bu bölge yıllardır sulak bir bölgedir. Evvelden çalışan 7 adet değirmen mevcutttu. Hem içme suyu hedefli birebir vakitte sulama hedefli kullanıyorduk. Sulama emelli olarak ise başka köyler ağır olarak yararlanıyorlardı. Civar köylerin de içme suyu bizden gidiyor. Karacahisar, Pınararası, Çiftlik, Hayıtlı ve İkizköy’ün yarısının suyu da buradan gidiyordu. Su alanımız yok olunca sondaj vurdurup su çıkarmak durumunda kaldık” dedi.
Vadiden artık su akmıyor.
‘HAYATIMIN HİÇBİR DEVRİNDE BU DERE YATAĞININ KURUDUĞUNU GÖRMEDİM’
pek epey bahiste mağdur olduklarını söyleyen Musluk, bölgedeki canlı hayatının da ziyan gördüğünü belirtti. Musluk, “Bizler bu hususta hayli mağdur olduk. senelerca akan tarihi suyu yok ettiler. Bölgede kurbağa, kaplumbağa, balık, yılan pek fazlaca canlıya konut sahipliği yapıyordu. Bu canlıların hepsi yok oldu. Ben buranın yerlisiyim ve 55 yaşındayım. ömrümün hiç bir devrinde bu dere yatağının kuruduğunu görmedim. Lakin sonunda bu da başımıza geldi. Bunu da gördük. Zeytincilik, tarım, hayvancılık yapıyoruz. Haliyle bunlar da bitti” tabirlerini kullandı.
‘NE YAPARLARSA YAPSINLAR ARTIK GERİ GETİREMEZLER’
Yaşanan kuraklıkla ilgili yetkililere müracaat yaptıklarını lakin bir karşılık goremediklerini de söyleyen Musluk, yansılar üzerine TKİ’den arandıklarını ve kuraklığın sondajla ilgisi olmadığının söylendiğini aktardı. Duruma reaksiyon gösteren Musluk, yaşananları şöyleki anlattı:
“Yetkililere müracaatta bulunduk. hiç bir yetkili ilgilenmedi. Reaksiyonlar artınca TKİ’den aradılar. Sondajdan dolayı kesilmediğini, tabiatın istikrarı bozulduğu için kesildiğini söylemiş olduler. Bunları bize anlatmasınlar. Görünen köy kılavuz istemez. Onların vurduğu sondajdan dolayı bizim sularımız kesildi. Ne yaparlarsa yapsınlar artık bu dereyi geri getiremezler. Elektriğe muhtaçlık olabilir. Santrale de muhtaçlık olabilir. Lakin bizim de suya muhtaçlığımız var. Buradaki hayvanların tabiatın suya muhtaçlığı var. Haydi suyumuzu geri getirebiliyorlarsa getirsinler bakalım. bu biçimde bir şey mümkün değil.”
‘ŞU ANDA BURASI ÇÖLE DÖNDÜ’
Gökçeler Mahallesi Muhtarı Hüseyin Pırnaz da, 4-5 yıldan bu yana kuraklığın artarak devam ettiğini tabir ederek, “Kuraklık var. Derede şu an hiç birşey yok. Evvelden yaz aylarında bir daha kuraklık oluyordu. Fakat Mart Nisan aylarına kadar dere akıyordu. Şu anda kış bitti mi iş bitiyor. Kışın yağmur sularını taşıyor. Bu durumun bu biçimde olmasının niçinlerinden biri turizme daha hayli değer verilmesi. Suçıkan bölgesinde 20-25 tane kuyu açtılar. Bodrum’a giden su buradan gidiyor. Bu kaynakları kuruttu. Termik santral için de derine sondaj yapıldı. Suyu büsbütün aşağı verdiler. Su büsbütün gitti. Şu anda burası çöle döndü” bilgisini verdi.
Bölgenin geçim kaynağının tarımcılık faaliyetleri olduğunu da söyleyen Pırnaz, açtıkları kuyulardan su çıkarmanın da artan elektrik meblağları niçiniyle neredeyse imkansız hale geldiğini lisana getirdi ve ekledi: “Buranın geçim kaynağı genel olarak tarım. Ekseriyetle su için kuyu kazıyoruz. Lakin elektrik fiyatları aldı başını gitti. Bir hafta aralıksız motoru çalıştırınca 6-7 bin lira elektrik faturası geliyor. Kuraklık niçiniyle dere uzunluğunda kavak ağaçları falan da kurudu. 4-5 yıldan beri bu bu biçimde devam ediyor.”
1970’Lİ YILLARDA 9 OVA KÖYÜNE SU SAĞLIYORDU
Bölgede Suçıkan’ın kuvvetli kaynaklarından çıkan sular, 1970’li senelerda Milas’ın 9 ova köyüne içme suyu sağlıyordu. bir daha kaynaktan gelen su Karacahisar ve Gökçeler köyü içindeki vadiden akarak, Hamzabey Deresini de besliyordu. Derenin geçtiği Çamovalı, Gökçeler, Ağaçlıhöyük ve Akyol ovalarında geçimini tarımcılık faaliyetleri ile sağlayan halk, yerlerini bu su kaynaklarından yararlanarak suluyordu. Bölgede 7 adet de tahıl değirmeni bulunurken, yaşanan kuraklık ile bir arada Gökçeler deresi, Gocadere, Hamzabey deresi sırf kış aylarında yağmur sularını taşıyan bir dereye dönüştü. bir daha çeşitli su canlılarına, bitkilere sahip dere yatağındaki canlı hayatı da şimdi yok oldu.
‘TARİHİ SU KAYNAKLARIMIZ YOK OLDU’
Yaşanan kuraklıkla ilgili Gazeteduvar’a konuşan Karacahisar Muhtarı Şefik Musluk, “Suçıkan yatağındaki tarihi suyumuz yok oldu. Santralin vurmuş olduğu sondajlardan dolayı tarihi su kaynaklarımız kesildi. Dere yatağını kuruttular. Bu bölge yıllardır sulak bir bölgedir. Evvelden çalışan 7 adet değirmen mevcutttu. Hem içme suyu hedefli birebir vakitte sulama hedefli kullanıyorduk. Sulama emelli olarak ise başka köyler ağır olarak yararlanıyorlardı. Civar köylerin de içme suyu bizden gidiyor. Karacahisar, Pınararası, Çiftlik, Hayıtlı ve İkizköy’ün yarısının suyu da buradan gidiyordu. Su alanımız yok olunca sondaj vurdurup su çıkarmak durumunda kaldık” dedi.
Vadiden artık su akmıyor.
‘HAYATIMIN HİÇBİR DEVRİNDE BU DERE YATAĞININ KURUDUĞUNU GÖRMEDİM’
pek epey bahiste mağdur olduklarını söyleyen Musluk, bölgedeki canlı hayatının da ziyan gördüğünü belirtti. Musluk, “Bizler bu hususta hayli mağdur olduk. senelerca akan tarihi suyu yok ettiler. Bölgede kurbağa, kaplumbağa, balık, yılan pek fazlaca canlıya konut sahipliği yapıyordu. Bu canlıların hepsi yok oldu. Ben buranın yerlisiyim ve 55 yaşındayım. ömrümün hiç bir devrinde bu dere yatağının kuruduğunu görmedim. Lakin sonunda bu da başımıza geldi. Bunu da gördük. Zeytincilik, tarım, hayvancılık yapıyoruz. Haliyle bunlar da bitti” tabirlerini kullandı.
‘NE YAPARLARSA YAPSINLAR ARTIK GERİ GETİREMEZLER’
Yaşanan kuraklıkla ilgili yetkililere müracaat yaptıklarını lakin bir karşılık goremediklerini de söyleyen Musluk, yansılar üzerine TKİ’den arandıklarını ve kuraklığın sondajla ilgisi olmadığının söylendiğini aktardı. Duruma reaksiyon gösteren Musluk, yaşananları şöyleki anlattı:
“Yetkililere müracaatta bulunduk. hiç bir yetkili ilgilenmedi. Reaksiyonlar artınca TKİ’den aradılar. Sondajdan dolayı kesilmediğini, tabiatın istikrarı bozulduğu için kesildiğini söylemiş olduler. Bunları bize anlatmasınlar. Görünen köy kılavuz istemez. Onların vurduğu sondajdan dolayı bizim sularımız kesildi. Ne yaparlarsa yapsınlar artık bu dereyi geri getiremezler. Elektriğe muhtaçlık olabilir. Santrale de muhtaçlık olabilir. Lakin bizim de suya muhtaçlığımız var. Buradaki hayvanların tabiatın suya muhtaçlığı var. Haydi suyumuzu geri getirebiliyorlarsa getirsinler bakalım. bu biçimde bir şey mümkün değil.”
‘ŞU ANDA BURASI ÇÖLE DÖNDÜ’
Gökçeler Mahallesi Muhtarı Hüseyin Pırnaz da, 4-5 yıldan bu yana kuraklığın artarak devam ettiğini tabir ederek, “Kuraklık var. Derede şu an hiç birşey yok. Evvelden yaz aylarında bir daha kuraklık oluyordu. Fakat Mart Nisan aylarına kadar dere akıyordu. Şu anda kış bitti mi iş bitiyor. Kışın yağmur sularını taşıyor. Bu durumun bu biçimde olmasının niçinlerinden biri turizme daha hayli değer verilmesi. Suçıkan bölgesinde 20-25 tane kuyu açtılar. Bodrum’a giden su buradan gidiyor. Bu kaynakları kuruttu. Termik santral için de derine sondaj yapıldı. Suyu büsbütün aşağı verdiler. Su büsbütün gitti. Şu anda burası çöle döndü” bilgisini verdi.
Bölgenin geçim kaynağının tarımcılık faaliyetleri olduğunu da söyleyen Pırnaz, açtıkları kuyulardan su çıkarmanın da artan elektrik meblağları niçiniyle neredeyse imkansız hale geldiğini lisana getirdi ve ekledi: “Buranın geçim kaynağı genel olarak tarım. Ekseriyetle su için kuyu kazıyoruz. Lakin elektrik fiyatları aldı başını gitti. Bir hafta aralıksız motoru çalıştırınca 6-7 bin lira elektrik faturası geliyor. Kuraklık niçiniyle dere uzunluğunda kavak ağaçları falan da kurudu. 4-5 yıldan beri bu bu biçimde devam ediyor.”