Nöropatik ağrı nedir? Nöropatik ağrılar doku ağrılarından farklı olarak, hudut sisteminin rastgele bir yerindeki hasardan ya da hastalıktan kaynaklanan ağrılardır. ötürüsıyla yanlış alarm çalıyor, bir yerinizi jilet kesmiyor ancak kesiyormuş üzere bir acı duyuyorsunuz. Ya da yanıyor üzere olduğunu söylerler örneğin şeker hastaları ayaklarının altının yandığını söylerler. Nöropatik ağrı, insanları hayattan kopartmasına karşın gerçek tedavi edildiği taktirde kurtulmanın da mümkün olduğu bir ağrıdır.
Olağan bir ağrıda yani doku ağrılarında ise sağlam bir hudut sistemi bize ağrı hissini duyurur zira alarmın çalması için alarmla sistem içinde kablonun sağlam olması gerekir. Örneğin, jiletle eliniz kesilirse, hudutlar jiletle kesilme hissini beynimize duyurur.
Allodini ise, pamuk üzere yumuşak bir cisimle bile kişinin bedenine dokunulduğunda jilet kesiyor hissine kapılarak yanlış bir alarm üzere reaksiyon vermedir.
Fantom ağrı (hayalet ağrı) ise kesilen bir organın yerinde olduğu sanılarak ağrı duyulmasıdır.
Nöropatik ağrının sıklığını bilmeme sebebimiz diyabet üzere kimi hastalıklardaki nöropatik ağrılara bakacak olursak yüzde 1-2 üzere bir sıklık görülüyor fakat bu tahminen de yüzde 10’lara kadar çıkabiliyor zira birfazlaca şey nöropatik ağrıya dönebilmektedir. örneğin hudut sıkışması, bel fıtığı ağrıları ilerlediğinde ve hudut hasarı yaptığında kronikleştiğinde bunlar da nöropatik ağrı yapmaktadır. Empati yapmak güç lakin hem yanar hem donar olduğunu hissedenler de var zira ikisi de yanlış alarm, bu çeşit ağrılar nöropatik ağrılar ve bunlar kronik ağrılardır. Bu ağrılar, insanları hayattan koparan ağrılardır.
Vücudumuzun her yeri sonlarla kaplı olduğu için bedenimizin her yerinde nöropatik ağrı olabilir. örneğin şeker hastalarında en çok ayaklar ve ellerde ağrılar görülür. Hastanın ayağı yanıyor, uyuşuyor, karıncalanıyor ve hastalık ilerledikçe ağrının ellere de yayıldığını söylüyor. Doku ağrılarından farklı olarak nöropatik ağrılar gece ortaya çıkar ve artar. Üstüne üstlük yalnızca ağrı değil uykusuzluk ve buna bağlı olarak gelişen diğer sıkıntılarda ortaya çıkabiliyor. Hem Tip-1 tıpkı vakitte Tip-2 diyabette rastlanmakla bir arada bir daha de nöropati tip-2’lerde biraz daha fazla. sebebi ise, şeker hastalığında şekerin mühleti ve glisemi seviye dediğimiz şekerin yüksekliği nöropati gelişmesi için bir risk faktörü. 10-15 yıldır diyabetli olan birisi, 2-3 yıldır diyabeti olan birisine bakılırsa daha yüksek bir riske sahiptir. Tip-1 diyabette ise insülin kullanılıyorsa şeker seviyesi âlâ denetim ediliyor demektir ve şekeri denetim ediyorsanız nöropati gelişimi daha düşüktür.
Karıncalanma da bir nöropatik ağrıdır örneğin bacak bacak üstüne attığınızda bir süre daha sonra karıncalanma hissedersiniz ve bacağınızı indirirsiniz lakin nöropatik ağrı hastaları bunu devamlı yaşar. Kaşınma da nöropatik ağrı semptomu olabiliyor, çıldırtıcı bir kaşıntı olabilir. Bu bir doku meselesinden kaynaklanmayıp sonun yanlış alarmından kaynaklanıyorsa bunu susturamıyorsunuz. Ağrıyı önlemek için, hastalığın ismini gerçek koyup yanlışsız tedavi uygulamak gerekiyor.
Nöropati hastalığını fazlaca güzel tanıyan kişi hastalardır. Karıncalanma nöropatik ağrı için uygun bir şikâyettir. İğnelenme, karıncalanma, uyuşukluk ancak rahatsız edici bir uyuşukluktur, yanma olabilir. Donma, kişi direkt acı hissediyor olabilir jilet kesiği ya da çivi batması üzere hissedebilir. Elektrik çarpması üzere bir acı hissedebilir bunlar doku hasarında olmaz. Sizi sahiden elektrik çarpmıyorsa bu bir hudut ağrısıdır bunun haricinde kaşınma üzere de seyrek belirtiler olabilir. Çok kıymetli bir belirti vardır biz buna allodini diyoruz, kişinin dokunulduğunda acı hissetmesidir. Olağanda bir beşere pamukla dokunduğunuzda acı hissetmez lakin nöropatik ağrıda sonlarda sınırlar o kadar karışıyor ki; hudut aldığı şeyi yanlış yere iletiyor. Beyin pamuğu jilet sanıyor, beyinde jiletle kesiliyormuş üzere bir acı hissediyor. Bu nöropatik ağrıda fazlaca tipiktir.
Tedavide de sorunun isminin gerçek konulması hayli kıymetli. Hastaya birinci sorumuz şudur, “ağrı kesici âlâ geliyor mu?” Hasta, “fazlaca uygun geliyor” dediğinde orada bir karşıtlık var demektir. Ağrı kesici nöropatik ağrıya âlâ gelmez ancak birlikteinde bir doku sorunu var ise ağrılara o da katkıda bulunuyorsa biraz güzel gelebilir. Yalnızca nöropatik ağrıyı geçiren ilaçlar var ve öbür hiç bir ağrıya tesiri olmayan ilaçlardır. Gerçek ve düzgün kullanıldığında bu ilaçlar son derece başarılıdır.
Fakat bu ağrılara yol açan nöropatiyi de tedavi edelim dediğimizde etyoloji için birtakım tetkikler yapıyoruz lakin bütün bu tetkikler olağan bile çıksa, hastanın söz ettiği ağrılar nöropatik ağrı tipi ise ve yerleri de hudut dağılımına uyuyorsa, yalnızca bu kadarı teşhis koymak için ve tedaviye başlamak için kafidir.
Olağan bir ağrıda yani doku ağrılarında ise sağlam bir hudut sistemi bize ağrı hissini duyurur zira alarmın çalması için alarmla sistem içinde kablonun sağlam olması gerekir. Örneğin, jiletle eliniz kesilirse, hudutlar jiletle kesilme hissini beynimize duyurur.
Allodini ise, pamuk üzere yumuşak bir cisimle bile kişinin bedenine dokunulduğunda jilet kesiyor hissine kapılarak yanlış bir alarm üzere reaksiyon vermedir.
Fantom ağrı (hayalet ağrı) ise kesilen bir organın yerinde olduğu sanılarak ağrı duyulmasıdır.
Nöropatik ağrının sıklığını bilmeme sebebimiz diyabet üzere kimi hastalıklardaki nöropatik ağrılara bakacak olursak yüzde 1-2 üzere bir sıklık görülüyor fakat bu tahminen de yüzde 10’lara kadar çıkabiliyor zira birfazlaca şey nöropatik ağrıya dönebilmektedir. örneğin hudut sıkışması, bel fıtığı ağrıları ilerlediğinde ve hudut hasarı yaptığında kronikleştiğinde bunlar da nöropatik ağrı yapmaktadır. Empati yapmak güç lakin hem yanar hem donar olduğunu hissedenler de var zira ikisi de yanlış alarm, bu çeşit ağrılar nöropatik ağrılar ve bunlar kronik ağrılardır. Bu ağrılar, insanları hayattan koparan ağrılardır.
Vücudumuzun her yeri sonlarla kaplı olduğu için bedenimizin her yerinde nöropatik ağrı olabilir. örneğin şeker hastalarında en çok ayaklar ve ellerde ağrılar görülür. Hastanın ayağı yanıyor, uyuşuyor, karıncalanıyor ve hastalık ilerledikçe ağrının ellere de yayıldığını söylüyor. Doku ağrılarından farklı olarak nöropatik ağrılar gece ortaya çıkar ve artar. Üstüne üstlük yalnızca ağrı değil uykusuzluk ve buna bağlı olarak gelişen diğer sıkıntılarda ortaya çıkabiliyor. Hem Tip-1 tıpkı vakitte Tip-2 diyabette rastlanmakla bir arada bir daha de nöropati tip-2’lerde biraz daha fazla. sebebi ise, şeker hastalığında şekerin mühleti ve glisemi seviye dediğimiz şekerin yüksekliği nöropati gelişmesi için bir risk faktörü. 10-15 yıldır diyabetli olan birisi, 2-3 yıldır diyabeti olan birisine bakılırsa daha yüksek bir riske sahiptir. Tip-1 diyabette ise insülin kullanılıyorsa şeker seviyesi âlâ denetim ediliyor demektir ve şekeri denetim ediyorsanız nöropati gelişimi daha düşüktür.
Karıncalanma da bir nöropatik ağrıdır örneğin bacak bacak üstüne attığınızda bir süre daha sonra karıncalanma hissedersiniz ve bacağınızı indirirsiniz lakin nöropatik ağrı hastaları bunu devamlı yaşar. Kaşınma da nöropatik ağrı semptomu olabiliyor, çıldırtıcı bir kaşıntı olabilir. Bu bir doku meselesinden kaynaklanmayıp sonun yanlış alarmından kaynaklanıyorsa bunu susturamıyorsunuz. Ağrıyı önlemek için, hastalığın ismini gerçek koyup yanlışsız tedavi uygulamak gerekiyor.
Nöropati hastalığını fazlaca güzel tanıyan kişi hastalardır. Karıncalanma nöropatik ağrı için uygun bir şikâyettir. İğnelenme, karıncalanma, uyuşukluk ancak rahatsız edici bir uyuşukluktur, yanma olabilir. Donma, kişi direkt acı hissediyor olabilir jilet kesiği ya da çivi batması üzere hissedebilir. Elektrik çarpması üzere bir acı hissedebilir bunlar doku hasarında olmaz. Sizi sahiden elektrik çarpmıyorsa bu bir hudut ağrısıdır bunun haricinde kaşınma üzere de seyrek belirtiler olabilir. Çok kıymetli bir belirti vardır biz buna allodini diyoruz, kişinin dokunulduğunda acı hissetmesidir. Olağanda bir beşere pamukla dokunduğunuzda acı hissetmez lakin nöropatik ağrıda sonlarda sınırlar o kadar karışıyor ki; hudut aldığı şeyi yanlış yere iletiyor. Beyin pamuğu jilet sanıyor, beyinde jiletle kesiliyormuş üzere bir acı hissediyor. Bu nöropatik ağrıda fazlaca tipiktir.
Tedavide de sorunun isminin gerçek konulması hayli kıymetli. Hastaya birinci sorumuz şudur, “ağrı kesici âlâ geliyor mu?” Hasta, “fazlaca uygun geliyor” dediğinde orada bir karşıtlık var demektir. Ağrı kesici nöropatik ağrıya âlâ gelmez ancak birlikteinde bir doku sorunu var ise ağrılara o da katkıda bulunuyorsa biraz güzel gelebilir. Yalnızca nöropatik ağrıyı geçiren ilaçlar var ve öbür hiç bir ağrıya tesiri olmayan ilaçlardır. Gerçek ve düzgün kullanıldığında bu ilaçlar son derece başarılıdır.
Fakat bu ağrılara yol açan nöropatiyi de tedavi edelim dediğimizde etyoloji için birtakım tetkikler yapıyoruz lakin bütün bu tetkikler olağan bile çıksa, hastanın söz ettiği ağrılar nöropatik ağrı tipi ise ve yerleri de hudut dağılımına uyuyorsa, yalnızca bu kadarı teşhis koymak için ve tedaviye başlamak için kafidir.