Komplikasyonlar malpraktis içersinde yer almalı mıdır? Komplikasyon ismi verilen kavram tıp içersinde“oluşması mümkün risk” olarak kullanılmaktadır. Yargılanma bir hukukî kavramdır. Yargılanma olması için ise hata olmalıdır. Malpraktis ise “hatalı hekimlik uygulamaları” olarak kullanılan hukukî bir tabirdir. Malpraktisin kelam konusu olması için ise hekimlik mesleğinin yanlış yapılması kelam konusu olmalıdır. Malpraktisin değerlendirilebilesi için hekimlik mesleğinin anlaşılması ve bilinmesi gereklidir. Yahut hekimlik mesleği uygulayıcılarına danışılması gereklidir. Yani hekimlik uygulamalarının hakikat ve yanlış olduğunun kıymetlendirilmesi için tıp kitapları ve literatür ana belirleyicidir. Hukuk gerek komplikasyon mu? Yoksa değil mi kavramını çözmek içingerekse mevzunun malpraktis içine girip girmediğinin kıymetlendirilmesi için tıp kitaplarına ve literatüre muhtaçlık vardır. Her iki mevzuda tıp içersinde kıymetlendirilmesi gerekendurumlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Lakin bu mevzuda temel yanlışlık bir hastalığı tarifleyen tıp kitaplarına inancın çok yüksek olduğu kadar birebir kitapların komplikasyon olarak tariflediği durumlara inancın çok yüksek olmamasıdır. Hal bu ki her ikisini de belirleyen tıp bilmidir.Bur da bir ikili standart kelam konusudur. Komplikasyon ismi verilen kavram tıp bilmi içersinde var ise inanmak zorundasınızdır.
Bu mevzuyla ilgili yazı yazanlara bakıldığında tabiplerin komplikasyonlar gerisine gizlendiğine inanlar olduğu kadar komplikasyonların toplum vicdanında açıklanamayacağına inananlar da vardır. Hangisine inanırsa inansınlar her iki kümesinde insan nedir? ve komplikasyon nedir? niye oluşur ? kavramını bilmedikleri açıktır.
İnsanı yapan kamyonu, arabayı,televizyonu yapan üzere bir insan değildir. İnsanların yaptığı tüm teknolojik aletleri bir daha insan yönetir. İnsanı ise kendisi yönetir. İnsanların yaptığı tüm teknolojik aletler birbirinin birebirdir. Ve cansızdır. İnsan ise farklı yapılar içerir. Metobolizmaları farklı farklıdır.
İnsanı öldürüp tüm organlarını çıkartıp yine takıp kaldıramazsınız lakin insanların yaptığı tüm teknolojik aletleri söküp takıp yeniden çalıştırabilirsiniz. Tüm akaryakıtlı otomobillere dizel yakıt koyduğunuz vakit tüm akaryakıtlı otomobillerin yanıtı aynıyken İnsan için karşılık farklı farklı olabilir. Kimi insan kırmızı et yiyemez, kimi insan balık yiyemez, kimi insan acı yiyemez üzere.Bu örnekler epey oldukca artırılabilir.
Komplikasyon aslında insanın değişkenliğinden, bilinmezliğinden,tespit edilememesinden,gizliliğinden kaynaklanan bir durumdur. Tıp bilmi var pek olması mecburilik olan bir durumdur. Bunlar ne demektir? Nasıl insan bilinemez,tepit edilemez, bâtın olabilir.
Bir bademcik ameliyatını ele alalım. Her yıl binlerce insan bademcik ameliyatı geçirmektedir. Bu hastaların %99 u sağlıklı bir biçimde ve meselesiz yaşamaktadır.%1 inde ise problemler gelişmiş hatta geçirmektedir. Hatta kimileri ise hayatlarını kaybetmişlerdir. Hayatlarını kaybeden beşerler çevrçevesinden bakıldığında “yürüyerek gittiğimiz hastaniçin ölüsünü çıkardık”, “sıradan bir bademcik ameliyatından insan öldü” “doktor adamı öldürdü” “bizim başımıza geldi diğerinin başına gelmesin” üzere cümleler kullanılır. Lakin tıp çerçevesinden bakıldığında “komplikasyon” terimi kullanılır. Sonuçta bir mevt vardır kimi çevreler bunu toplum vicdanına sığmayacağını belirtir. Kimi çevreler ise hekim komplikasyon ardına gizleniyor diyebilir. Aslında bunun üzere yargılarda bulunanların hepsi doktorun cezalandırılmasını istemektedir. Pekala niye?
Tabibin cezalandırılması, hatta ölmesi kime katkı sağlayacağı meçhul bir durumdur. Aslında bu durum doktor ortasında her gün her an yaşayacağı, korkacağı çekineceği bir travmadır aslında.Şimdi örnekteki olayı 2 istikametten ele alalım;
Bademciği oluşturan tabip değildir. Bademciğin alınmasının belli niçinleri vardır. Sık yinelayan sinüzit, sık yenidenlayan kulak iltihapları, akut eklem romatizmasının varlığı, teneffüs sorunlarının olması üzere gibi. Bunları yapanda tabip değildir. Tabip bedemcik ameliyatı olmasını önerendir. Ameliyatı bana olacaksın diye zorlamaz, ilada olacaksın demez. Karar verici hasta ve yakınıdır. Tabip bu hastayı ameliyat etse de doktordur. Etmese de doktordur. Tabibin buradaki gayesi kendi ayrıntıları, görgüleri doğrultusunda hastaya yardımcı olmak istemektir. Yani tabip kendisinin yol açmadığı bir durum için hastaya yardım edendir. Hasta yahut yakını karar verir ameliyat olunur. %99 insan Allah Razı olsun diyecek %1 insan ise Allah Belanı versin diyecektir. Hastada sorunlar geliştiğinde hatta kaybedildiğinde sorunlar başlar. Artık “ameliyatı yapan makûs doktordur.Hastasını öldürendir. Hal bu ki %99 insan Allah Razı olsun demektedir. Artık niye mevt olmuştur? Yahut niye sıkıntılar gelişmiştir soruları sorulacaktır? Yahut niye ameliyat edilmiştir? Ameliyat olmasaydı olmazmıydı? Soruları gündeme gelecektir.
Doktor çerçevesinden bakıldığında tahminen yüzlerce binlerce yapmış olduğu ameliyatta bu biçimde bir sorun yaşamasa da yaşayan olmuştur. Lakin var olan durum karşısında kendini yargılayacak ve vicdanıyla hesaplaşacak, şu biçimdemi yapsaydım, nerde kusur yaptım diyecektir. Lakin ne yaparsa yapsın yanıtlarını bulamıyacaktır. Zira meteryal canlı, reaksiyonları farklı farklı, anatomileri farklı farklı, metabolizmaları farklı farklı, algıları,istekleri farklı farklı olan insandır.
Zira bademcik denilen rahatsızlık farklı farklıdır. Özellikleri farklı farklıdır. Damarsal yapıları farklı farklıdır. Damarların boyutları farklı farklıdır. Komşulukları farklı farklıdır. Şahısların pıhtılaşma özellikleri farklı farklıdır. Var olan enfeksiyonların durumları ve şiddetleri farklı farklıdır. Tüm güvenlik tedbirlerini alsanız dahi fazlaca güzel cerrah olsanız dahi bu faktörleri yönetemeyeceğiniz açıktır.
Artık aykırısını düşünelim. Risk var ise ameliyat yapılmasın. bu biçimde da yinelayan sinüzit atakları kararı beyin apsesi geliştiğinde, sık akciğer enfeksiyonları geçirip akciğer hastası olduğunda, yinelayan orta kulak iltihapları niçiniyle duyma kaybolduğunda, akut eklem romatizması niçiniyle böbrek ve kalp kapak hastası olduğunda ne yapacaksınız.
Tıp biliminin bir özelliği vardır. Her yaptığınız uygulamada az yahut hayli risk vardır. Şayet bir hastaya tedavi uyguladığınızda ortaya çıkabilecek risk tedavi uygulamadığınızda ortaya çıkabilecek riskten düşükse tedavi uygulamak hasılattır. Yani tıp bilmi risklerin istikrarıdır. Risksiz bir tıp bilmi kelam konusu değildir.
Artık de doktor bu ameliyatı yapmakla ne kazanacaktır? Sorusuna karşılık arayalım.Düz mantıkla cevaplanacak. Sesi duyar üzere oluyorum para. Ne kadar kazanacaktır? Örneğin 100 lira. Şayet bu ameliyattan problemli çıkarsa ne kadar kaybedecektir. 25.000 lira. Yani bu doktorun 250 tane bademcik ameliyatı yapması lazım ki bu parayı kazanabilsin. 250 tane ameliyattan da yine sıkıntılı olanın çıkmayacağının da garantisi yoktur. Hatalı çıkarsa ki bu bedel fazlaca daha ağır olacaktır.
Artık gelinen nokta tıp bilmi için bu olmuştur maalesef. 2 küme doktor topluluğu gelişmiştir artık 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan 2.grup ise kendini muhafazaya alan. Maalesef her geçen gün 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan küme süratli bir biçimde küçülmeye başlamıştır. Ve bu biçimde giderse hiç kalmayacaklardır.
Tıp bilmi yapılan uygulamalarla ve cezalandırma halleri ile bilir bilmez yorumlarla yıpratılmaya devam etmektedir. Temel sorun tıp biliminin uygulayıcıları ile yasal uygulayıcılar içinde ayıklamayı yapacak mercilerin olmamasıdır. Yani tıp bilimini bilen yasal uygulayıcıların yokluğudur. Bu sorun tıp biliminin siyasal olarak kullanılmasına müsaade vermektedir. Sorun meğer ağırdır. Gelecek risk altındadır. Sıhhatsiz, gereği yapılmayan uygulamalarla yıpranmış bir toplum bizi beklemektedir. Bu niçinle tıp bilimi çatışı ortasında yasal uygulamalar çatısı ortasında olmalıdır. Yasal uygulamalar bilmin uygulanmasında yanılgı arka niyetvar ise devreye giren olmalıdır. Yoksa tıp bilmi içersinde yüzsenelerın birikimleri ile oluşan bilgi bankaları,literatürlerin,tüm kitapların komplikasyon dediği kavramlar üzerinde olmamalıdır.
Bu makalenin özeti gelişen komplikasyonları yasal uygulayıcılar malpraktis içine alırlarsa tıp bilminin ülkemiz için yok olma noktasına geleceğinin unutulmamasıdır.
Lakin bu mevzuda temel yanlışlık bir hastalığı tarifleyen tıp kitaplarına inancın çok yüksek olduğu kadar birebir kitapların komplikasyon olarak tariflediği durumlara inancın çok yüksek olmamasıdır. Hal bu ki her ikisini de belirleyen tıp bilmidir.Bur da bir ikili standart kelam konusudur. Komplikasyon ismi verilen kavram tıp bilmi içersinde var ise inanmak zorundasınızdır.
Bu mevzuyla ilgili yazı yazanlara bakıldığında tabiplerin komplikasyonlar gerisine gizlendiğine inanlar olduğu kadar komplikasyonların toplum vicdanında açıklanamayacağına inananlar da vardır. Hangisine inanırsa inansınlar her iki kümesinde insan nedir? ve komplikasyon nedir? niye oluşur ? kavramını bilmedikleri açıktır.
İnsanı yapan kamyonu, arabayı,televizyonu yapan üzere bir insan değildir. İnsanların yaptığı tüm teknolojik aletleri bir daha insan yönetir. İnsanı ise kendisi yönetir. İnsanların yaptığı tüm teknolojik aletler birbirinin birebirdir. Ve cansızdır. İnsan ise farklı yapılar içerir. Metobolizmaları farklı farklıdır.
İnsanı öldürüp tüm organlarını çıkartıp yine takıp kaldıramazsınız lakin insanların yaptığı tüm teknolojik aletleri söküp takıp yeniden çalıştırabilirsiniz. Tüm akaryakıtlı otomobillere dizel yakıt koyduğunuz vakit tüm akaryakıtlı otomobillerin yanıtı aynıyken İnsan için karşılık farklı farklı olabilir. Kimi insan kırmızı et yiyemez, kimi insan balık yiyemez, kimi insan acı yiyemez üzere.Bu örnekler epey oldukca artırılabilir.
Komplikasyon aslında insanın değişkenliğinden, bilinmezliğinden,tespit edilememesinden,gizliliğinden kaynaklanan bir durumdur. Tıp bilmi var pek olması mecburilik olan bir durumdur. Bunlar ne demektir? Nasıl insan bilinemez,tepit edilemez, bâtın olabilir.
Bir bademcik ameliyatını ele alalım. Her yıl binlerce insan bademcik ameliyatı geçirmektedir. Bu hastaların %99 u sağlıklı bir biçimde ve meselesiz yaşamaktadır.%1 inde ise problemler gelişmiş hatta geçirmektedir. Hatta kimileri ise hayatlarını kaybetmişlerdir. Hayatlarını kaybeden beşerler çevrçevesinden bakıldığında “yürüyerek gittiğimiz hastaniçin ölüsünü çıkardık”, “sıradan bir bademcik ameliyatından insan öldü” “doktor adamı öldürdü” “bizim başımıza geldi diğerinin başına gelmesin” üzere cümleler kullanılır. Lakin tıp çerçevesinden bakıldığında “komplikasyon” terimi kullanılır. Sonuçta bir mevt vardır kimi çevreler bunu toplum vicdanına sığmayacağını belirtir. Kimi çevreler ise hekim komplikasyon ardına gizleniyor diyebilir. Aslında bunun üzere yargılarda bulunanların hepsi doktorun cezalandırılmasını istemektedir. Pekala niye?
Tabibin cezalandırılması, hatta ölmesi kime katkı sağlayacağı meçhul bir durumdur. Aslında bu durum doktor ortasında her gün her an yaşayacağı, korkacağı çekineceği bir travmadır aslında.Şimdi örnekteki olayı 2 istikametten ele alalım;
Bademciği oluşturan tabip değildir. Bademciğin alınmasının belli niçinleri vardır. Sık yinelayan sinüzit, sık yenidenlayan kulak iltihapları, akut eklem romatizmasının varlığı, teneffüs sorunlarının olması üzere gibi. Bunları yapanda tabip değildir. Tabip bedemcik ameliyatı olmasını önerendir. Ameliyatı bana olacaksın diye zorlamaz, ilada olacaksın demez. Karar verici hasta ve yakınıdır. Tabip bu hastayı ameliyat etse de doktordur. Etmese de doktordur. Tabibin buradaki gayesi kendi ayrıntıları, görgüleri doğrultusunda hastaya yardımcı olmak istemektir. Yani tabip kendisinin yol açmadığı bir durum için hastaya yardım edendir. Hasta yahut yakını karar verir ameliyat olunur. %99 insan Allah Razı olsun diyecek %1 insan ise Allah Belanı versin diyecektir. Hastada sorunlar geliştiğinde hatta kaybedildiğinde sorunlar başlar. Artık “ameliyatı yapan makûs doktordur.Hastasını öldürendir. Hal bu ki %99 insan Allah Razı olsun demektedir. Artık niye mevt olmuştur? Yahut niye sıkıntılar gelişmiştir soruları sorulacaktır? Yahut niye ameliyat edilmiştir? Ameliyat olmasaydı olmazmıydı? Soruları gündeme gelecektir.
Doktor çerçevesinden bakıldığında tahminen yüzlerce binlerce yapmış olduğu ameliyatta bu biçimde bir sorun yaşamasa da yaşayan olmuştur. Lakin var olan durum karşısında kendini yargılayacak ve vicdanıyla hesaplaşacak, şu biçimdemi yapsaydım, nerde kusur yaptım diyecektir. Lakin ne yaparsa yapsın yanıtlarını bulamıyacaktır. Zira meteryal canlı, reaksiyonları farklı farklı, anatomileri farklı farklı, metabolizmaları farklı farklı, algıları,istekleri farklı farklı olan insandır.
Zira bademcik denilen rahatsızlık farklı farklıdır. Özellikleri farklı farklıdır. Damarsal yapıları farklı farklıdır. Damarların boyutları farklı farklıdır. Komşulukları farklı farklıdır. Şahısların pıhtılaşma özellikleri farklı farklıdır. Var olan enfeksiyonların durumları ve şiddetleri farklı farklıdır. Tüm güvenlik tedbirlerini alsanız dahi fazlaca güzel cerrah olsanız dahi bu faktörleri yönetemeyeceğiniz açıktır.
Artık aykırısını düşünelim. Risk var ise ameliyat yapılmasın. bu biçimde da yinelayan sinüzit atakları kararı beyin apsesi geliştiğinde, sık akciğer enfeksiyonları geçirip akciğer hastası olduğunda, yinelayan orta kulak iltihapları niçiniyle duyma kaybolduğunda, akut eklem romatizması niçiniyle böbrek ve kalp kapak hastası olduğunda ne yapacaksınız.
Tıp biliminin bir özelliği vardır. Her yaptığınız uygulamada az yahut hayli risk vardır. Şayet bir hastaya tedavi uyguladığınızda ortaya çıkabilecek risk tedavi uygulamadığınızda ortaya çıkabilecek riskten düşükse tedavi uygulamak hasılattır. Yani tıp bilmi risklerin istikrarıdır. Risksiz bir tıp bilmi kelam konusu değildir.
Artık de doktor bu ameliyatı yapmakla ne kazanacaktır? Sorusuna karşılık arayalım.Düz mantıkla cevaplanacak. Sesi duyar üzere oluyorum para. Ne kadar kazanacaktır? Örneğin 100 lira. Şayet bu ameliyattan problemli çıkarsa ne kadar kaybedecektir. 25.000 lira. Yani bu doktorun 250 tane bademcik ameliyatı yapması lazım ki bu parayı kazanabilsin. 250 tane ameliyattan da yine sıkıntılı olanın çıkmayacağının da garantisi yoktur. Hatalı çıkarsa ki bu bedel fazlaca daha ağır olacaktır.
Artık gelinen nokta tıp bilmi için bu olmuştur maalesef. 2 küme doktor topluluğu gelişmiştir artık 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan 2.grup ise kendini muhafazaya alan. Maalesef her geçen gün 1.grup tıp bilminin gereklerini yapmaya çalışan küme süratli bir biçimde küçülmeye başlamıştır. Ve bu biçimde giderse hiç kalmayacaklardır.
Tıp bilmi yapılan uygulamalarla ve cezalandırma halleri ile bilir bilmez yorumlarla yıpratılmaya devam etmektedir. Temel sorun tıp biliminin uygulayıcıları ile yasal uygulayıcılar içinde ayıklamayı yapacak mercilerin olmamasıdır. Yani tıp bilimini bilen yasal uygulayıcıların yokluğudur. Bu sorun tıp biliminin siyasal olarak kullanılmasına müsaade vermektedir. Sorun meğer ağırdır. Gelecek risk altındadır. Sıhhatsiz, gereği yapılmayan uygulamalarla yıpranmış bir toplum bizi beklemektedir. Bu niçinle tıp bilimi çatışı ortasında yasal uygulamalar çatısı ortasında olmalıdır. Yasal uygulamalar bilmin uygulanmasında yanılgı arka niyetvar ise devreye giren olmalıdır. Yoksa tıp bilmi içersinde yüzsenelerın birikimleri ile oluşan bilgi bankaları,literatürlerin,tüm kitapların komplikasyon dediği kavramlar üzerinde olmamalıdır.
Bu makalenin özeti gelişen komplikasyonları yasal uygulayıcılar malpraktis içine alırlarsa tıp bilminin ülkemiz için yok olma noktasına geleceğinin unutulmamasıdır.