Kesme Işareti Nasıl Yazılır ?

Canan

Global Mod
Global Mod
25 Mar 2021
2,289
0
0
Kesme İşareti Nedir?

Kesme işareti (’), Türkçede birçok farklı dilbilgisel ve yazım amacına hizmet eden bir noktalama işaretidir. Bu işaret, özellikle Türkçede bağlaç olan "-dir" gibi eklerin ayrı yazılması gerektiğinde kullanılır. Kesme işareti, kelimeler arasında boşluk bırakılmadan ek eklenmesi gereken durumlarda da devreye girer. Ayrıca bazı özel isimlerin kısaltmalarında, yer adlarında veya halk arasında sıkça kullanılan bazı terimlerin daha doğru bir biçimde yazılmasını sağlar.

Kesme İşareti Nasıl Kullanılır?

Kesme işareti, genellikle bir kelimenin sonuna ek veya bağlaç eklenirken, kelimenin bir bütün olarak algılanabilmesi amacıyla kullanılır. Türkçede kesme işaretinin en yaygın kullanımı, bağlaç olan "-dir" ve "-dır" eklerinin ayrı yazılması gereken durumlarda karşımıza çıkar. Örneğin, "Bu kitap, öğrencinin kitabıdır." cümlesinde, "-dır" eki "kitap" kelimesine eklenmiştir ve kesme işareti ile ayrılarak yazılır.

Kesme işareti, aynı zamanda özel isimlerin kısaltmalarında, yer adlarında ve halk arasında sıkça kullanılan bazı kelimelerin doğru yazımı için de gereklidir. Örneğin, "İstanbul’u" yazarken, kesme işareti kullanılarak kelimenin doğru biçimi oluşturulur.

Kesme İşareti Nerelerde Kullanılır?

Kesme işareti, Türkçede genellikle şu durumlarda kullanılır:

1. Bağlaç -dir, -dır, -de, -dir ve -mi eklerinin eklenmesinde: Bu eklerin ayrı yazılması gerektiği durumlarda kesme işareti kullanılır. Örneğin:

- Bu doğru, öğrencidir.

- Bu karar, gerçekten önemlidir.

2. Özel isimlerde, kısaltmalarda ve yer adlarında kesme işareti kullanılır.

- İstanbul’u yazarken "İstanbul’u" şeklinde kesme işareti eklenir.

- Kısaltmalarda da benzer şekilde kesme işareti kullanılır. Örneğin, "TBMM’nin" ifadesi, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin" kısaltmasıdır.

3. Halk arasında yaygın kullanılan kelimelerde: Bu tür kelimelerde doğru yazım için kesme işareti gerekebilir. Örneğin, halk arasında kullanılan bazı kelimeler ve isimler kesme işareti ile yazılır. Bu, anlamın net bir şekilde ifade edilmesini sağlar.

Kesme İşaretiyle İlgili Yanılgılar ve Doğru Kullanım

Kesme işaretinin doğru kullanımı bazen kafa karıştırıcı olabilir. Bazı insanlar, gereksiz yere kelimenin ortasında veya kelimeye ek bir bağlaç eklenmeden kesme işareti koyabilirler. Örneğin, "Beni’yi" gibi bir yazım yanlıştır ve doğru yazım "Beni" şeklinde olmalıdır.

Kesme işaretinin gereksiz yere kullanımı da yazım hatalarına yol açabilir. Türkçede bazı durumlarda kesme işaretinin kullanılmaması gerekmektedir. Özellikle bağlaç olan "-mi" ve "-de" gibi ekler, eğer kelimenin bir parçası olarak yazılıyorsa, kesme işareti kullanılmaz.

Kesme İşareti ve Diğer Noktalama İşaretleri Arasındaki Fark

Türkçede kullanılan noktalama işaretleri arasında kesme işareti, diğer işaretlerden farklıdır. Örneğin, virgül, nokta veya iki nokta işareti, cümlenin anlamını tamamlamak veya açıklama yapmak amacıyla kullanılırken, kesme işareti genellikle eklerin ya da özel isimlerin doğru yazımını sağlamak için kullanılır.

Kesme işareti, diğer işaretlere kıyasla daha dar bir işlev alanına sahiptir. Örneğin, virgül daha geniş bir işlevselliğe sahipken, kesme işareti daha çok dilbilgisel doğruluk sağlamak için kullanılır.

Kesme İşaretiyle İlgili Sık Yapılan Hatalar

Kesme işareti kullanımında yapılan hatalar da sıkça karşılaşılan bir durumdur. En sık yapılan hata, gereksiz yere kesme işareti kullanmaktır. Özellikle bağlaçlar olan "-de" ve "-mi" gibi eklerin kesme işareti ile ayrılmaması gerekmektedir. Bu ekler kelimenin bir parçası olarak yazılır ve kesme işareti kullanılmaz.

Örneğin:

Yanlış: Bu çok önemli’dir.

Doğru: Bu çok önemlidir.

Kesme işaretinin gereksiz yere kullanılan bir diğer alanı da kısaltmalardır. Kısaltmaların sonlarına eklenen kesme işaretleri, çoğu zaman gereksizdir. "TBMM’yi" gibi bir yazım yanlıştır. Doğru yazım, "TBMM'yi" şeklinde olmalıdır.

Kesme İşareti Kullanımına Dair Ekstra Notlar

Kesme işareti, dilin doğru kullanımı açısından önemli bir yere sahiptir. Türkçe, kelimelerinin doğru yazımını sağlamak için çeşitli kurallar belirlemiştir ve bu kuralların bir parçası da kesme işaretinin yerinde kullanılmasını gerektirir. Türkçede kullanılan kesme işareti, çoğu zaman dilin doğal yapısına zarar vermeden anlamın doğru şekilde iletilmesine yardımcı olur.

Kesme işareti, dildeki eklerin doğru biçimde kullanılması için bir araçtır. Yanlış kullanılan kesme işaretleri, anlam kaymalarına neden olabilir ve dilin doğru kullanımına engel olabilir. Bu nedenle, yazarken dilbilgisel kurallara dikkat etmek, yazının anlaşılabilirliğini artırır ve dilin doğru bir biçimde kullanılması sağlanır.

Kesme İşareti Nerelerde Kullanılmaz?

Kesme işareti, bazı durumlarda gereksiz yere kullanılabilir. Ancak bazı yanlış kullanımlar vardır ki bunlar daha da belirgin hale gelir. Kesme işareti, aşağıdaki durumlarda kullanılmaz:

1. Bağlaç olan "de" ve "mi" ekleri, kesme işareti ile ayrılmaz. Örneğin, "Bu çok güzel de" veya "Bunu yapar mı?" gibi yazımlar doğrudur.

2. Kişi zamirleri (ben, sen, o vb.) ile yapılan eklemeler de kesme işareti gerektirmez. Örneğin "Benimki" ifadesinde kesme işareti bulunmaz.

3. Eklentili kelimelerde kesme işareti kullanılmaz. Örneğin, "Bana gel" veya "Beni sev" şeklinde yazılmalıdır.

Sonuç olarak, kesme işareti, dilde doğru kullanımı sağlamak amacıyla önemli bir rol oynar. Türkçede, bağlaçların ayrılması, özel isimlerin doğru yazımı ve dilin daha net bir biçimde anlaşılması için bu noktalama işareti kritik bir işlev üstlenir. Kesme işaretinin doğru kullanımı, yazının anlamını netleştirir ve yazım hatalarını önler.