Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, cinsel eğitimin ehemmiyetine değinerek çocukları cinsel istismarlardan müdafaaya yönelik ailelere tavsiyelerde bulundu.
Çocukların cinsel içerikli soruları yanıtlanmalı
Okul öncesi periyottan başlayarak çocukların cinsel eğitim içerikli “Ben nasıl dünyaya geldim, bebek nasıl olur, kardeşimi leylekler mi getirecek?” formundaki sorularının yanıtlanması gerektiğini söz eden Saadet Aybeniz Yıldırım, “Çocukların vücutlarını tanımalarına yardımcı olmak ve istismardan korunmaları hakkında açık bir irtibatta olmak gerekiyor. Cinsel istismar sadece içerisinde cinsel bir aksiyonun olmasını gerektirmez. Çocuğun müsaadesi ve onayı olmadan çocuğu öpmek, sıkıştırmak, çimdiklemek yahut okşamak da cinsel istismarın tipleridir.” dedi.
Cinsel istismara verilen reaksiyon yaşa göre değişebiliyor
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, cinsel istismara uğrayan ya da uğradığı düşünülen çocuklarda reaksiyonların yaştan yaşa farklılık gösterebildiğini belirterek kelamlarına şöyleki devam etti: “10 yaş ve altındaki çocukların cinsel istismara vermiş olduğu reaksiyonlar; çocuğun kendi yaș ve gelișim düzebir daha uygun olmayan cinsel bilgiye sahip olması, fotoğraflarında, oyunlarında ve davranışlarında cinsel içerikli temaların olması, sık ve ortalık yerde yapılan çok mastürbasyon, çocuğun konuşmasında cinsel içerikli sözcükleri sık kullanımı, yalnız kalmak istememe, uyku sıkıntıları, alt ıslatma, büyük tuvaletini kaçırma yahut daha evvel edinilen davranışlarda gerileme, kendini yaralayıcı ya da risk alıcı davranışlar, dürtüsellik, dikkat dağınıklığı yahut konsantrasyon kuvvetliğü olarak öngörülebilir. Cinsel istismara uğramış 10 yaş üstündeki çocuklarda ise rastgele cinsel alakaya girme yahut yinelayan istismarlara maruz kalma riski vardır. Bunların haricinde yeme bozuklukları, kendini yaralayıcı davranışlar, intihara eğilim, depresyon, toplumsal geri çekilme, suça yönelme, erken olgunlaşma, okul ve arkadaş bağlarında sıkıntılar yahut ani davranış değişiklikleri gözlemleyebiliriz.”dedi.
Cinsel istismarın yenidenlayıcı ve rahatsız edici tesirleri oluyor
Yıldırım, cinsel istismarın yaratacağı tesirleri şu biçimde sıraladı: “yinelayıcı, rahatsız edici fikirler, olayla ilgili kabuslar, karanlık olayı çağrıştırabileceğinden ya da kabus bakılırsaceğini düşündüğü için uyumak istememek, öfke patlamaları, olayı anımsatan her duruma karşı ruhsal meşakkat yaşama hali, itimat hissinin yıkılması, insanlara güvenmeme, istismarı önleyemediği için acizlik hissetme yahut depresyon sık görülen reaksiyonlardır.”dedi.
Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli
Aileler için cinsel eğitimi konuşmanın birden fazla vakit güç olduğunu tabir eden Yıldırım, “Bunların niçinlerinden kimileri utanma duygusu, nasıl konuşacağını bilememe yahut yanlış bir şey söylemekten korkmak olabilir. Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli. Yaşına uygun olarak kısa ve anlaşılır biçimde sorulan sorular cevaplanmalı. Doğum, cinsiyet farkı üzere sorular ebeveynler tarafınca cevaplanmadığı vakit çocuk öbür kaynaklardan karşılık aramaya çalışacaktır.” diye konuştu.
Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı
Çocuklara özel bölgelerinin anatomik isimleriyle yani vulva/penis, göğüs olarak öğretilmesi gerektiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Pipi, kuş, kuku ve gibisi isimlendirmeler tercih edilmemeli. Özel bölgelerine bir yabancının ya da tanıdık birinin dokunamayacağı öğretilmeli, hekimin bile yalnızca annesi ya da babası yanındayken özel bölgelerine dokunabileceği söylenmelidir. Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı. Sarılmak ya da öpmek için çocuktan müsaade istenmeli. Şayet müsaade vermiyorsa zorlanmamalıdır. Yeterli dokunuşlar ve makûs dokunuşlar öğretilmeli. Örneğin özel bölgelerine dokunulmasını makûs dokunuş olarak tanımlarken ailesinin, arkadaşlarının sarılması, yanağından öpmesini düzgün dokunuş olarak kıymetlendirebiliriz.” dedi.
Âlâ ve berbat sır ayrımı çocuklara öğretilmeli
Çocuklara uygun sır ve makus sır öğretilmesi gerektiğinin altını çizen Yıldırım, “Cinsel istismara uğrayan çocuklara bunun bir sır olduğu söyleniyor. Her ne olursa olsun birinin özel bölgesine dokunmak istediğinde ya da dokunduğunda bağırması, çığlık atması, oradan inançlı bir yere uzaklaşması ve güvendiği yetişkinlere olayı anlatması gerektiği söylenmeli. Özel bölgeye dokunulması ve bunun saklanması makus bir sırdır. Doğum günü için sürpriz bir kutlama yapmak güzel bir sırdır.” sözlerini kullandı.
Çocuklara ‘Hayır’ diyebilme hüneri kazandırılmalı
Cinsel istismardan korunmaya yönelik eğitimlerin ortalama 6 aylık aralıklarla yinelanmasını tavsiye eden Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Her yaş kümesi için kıymetli olan bir nokta da istenmeyen durumlara karşı ‘hayır’ diyebilme hüneridir. Günlük hayatta hayır diyemeyen bir çocuk ya da ergen cinsel istismara uğradığında da hayır diyemeyebilir. Hayır diyebilme mahareti her yaş kümesindeki çocuğa ve ergene kazandırılmalıdır.” diye konuştu.
Ergenlerin özel yaşantısına karışılmamalı
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım; sorulara kaçamak ya da yanlış karşılıklar vermenin, soruları hayli fazla ayrıntı vererek açıklamanın, sorulara kızarak reaksiyon vermenin, hiç karşılık vermemenin ya da mevzuyu değiştirmenin sıkça yapılan yanlışlar içinde yer aldığını söylemiş oldu. Yıldırım son olarak, “Ebeveynler ergenlik periyodundaki çocuklara karşı çok hami, ilgisiz yahut her şeyi kendileri biliyormuş üzere davranılmamalı. Riskli davranışlar sergilemediği sürece ergenin şahsi ve özel yaşantısına karışılmamalı.” tabirlerini kullandı.
Hibya Haber Ajansı
Çocukların cinsel içerikli soruları yanıtlanmalı
Okul öncesi periyottan başlayarak çocukların cinsel eğitim içerikli “Ben nasıl dünyaya geldim, bebek nasıl olur, kardeşimi leylekler mi getirecek?” formundaki sorularının yanıtlanması gerektiğini söz eden Saadet Aybeniz Yıldırım, “Çocukların vücutlarını tanımalarına yardımcı olmak ve istismardan korunmaları hakkında açık bir irtibatta olmak gerekiyor. Cinsel istismar sadece içerisinde cinsel bir aksiyonun olmasını gerektirmez. Çocuğun müsaadesi ve onayı olmadan çocuğu öpmek, sıkıştırmak, çimdiklemek yahut okşamak da cinsel istismarın tipleridir.” dedi.
Cinsel istismara verilen reaksiyon yaşa göre değişebiliyor
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, cinsel istismara uğrayan ya da uğradığı düşünülen çocuklarda reaksiyonların yaştan yaşa farklılık gösterebildiğini belirterek kelamlarına şöyleki devam etti: “10 yaş ve altındaki çocukların cinsel istismara vermiş olduğu reaksiyonlar; çocuğun kendi yaș ve gelișim düzebir daha uygun olmayan cinsel bilgiye sahip olması, fotoğraflarında, oyunlarında ve davranışlarında cinsel içerikli temaların olması, sık ve ortalık yerde yapılan çok mastürbasyon, çocuğun konuşmasında cinsel içerikli sözcükleri sık kullanımı, yalnız kalmak istememe, uyku sıkıntıları, alt ıslatma, büyük tuvaletini kaçırma yahut daha evvel edinilen davranışlarda gerileme, kendini yaralayıcı ya da risk alıcı davranışlar, dürtüsellik, dikkat dağınıklığı yahut konsantrasyon kuvvetliğü olarak öngörülebilir. Cinsel istismara uğramış 10 yaş üstündeki çocuklarda ise rastgele cinsel alakaya girme yahut yinelayan istismarlara maruz kalma riski vardır. Bunların haricinde yeme bozuklukları, kendini yaralayıcı davranışlar, intihara eğilim, depresyon, toplumsal geri çekilme, suça yönelme, erken olgunlaşma, okul ve arkadaş bağlarında sıkıntılar yahut ani davranış değişiklikleri gözlemleyebiliriz.”dedi.
Cinsel istismarın yenidenlayıcı ve rahatsız edici tesirleri oluyor
Yıldırım, cinsel istismarın yaratacağı tesirleri şu biçimde sıraladı: “yinelayıcı, rahatsız edici fikirler, olayla ilgili kabuslar, karanlık olayı çağrıştırabileceğinden ya da kabus bakılırsaceğini düşündüğü için uyumak istememek, öfke patlamaları, olayı anımsatan her duruma karşı ruhsal meşakkat yaşama hali, itimat hissinin yıkılması, insanlara güvenmeme, istismarı önleyemediği için acizlik hissetme yahut depresyon sık görülen reaksiyonlardır.”dedi.
Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli
Aileler için cinsel eğitimi konuşmanın birden fazla vakit güç olduğunu tabir eden Yıldırım, “Bunların niçinlerinden kimileri utanma duygusu, nasıl konuşacağını bilememe yahut yanlış bir şey söylemekten korkmak olabilir. Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli. Yaşına uygun olarak kısa ve anlaşılır biçimde sorulan sorular cevaplanmalı. Doğum, cinsiyet farkı üzere sorular ebeveynler tarafınca cevaplanmadığı vakit çocuk öbür kaynaklardan karşılık aramaya çalışacaktır.” diye konuştu.
Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı
Çocuklara özel bölgelerinin anatomik isimleriyle yani vulva/penis, göğüs olarak öğretilmesi gerektiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Pipi, kuş, kuku ve gibisi isimlendirmeler tercih edilmemeli. Özel bölgelerine bir yabancının ya da tanıdık birinin dokunamayacağı öğretilmeli, hekimin bile yalnızca annesi ya da babası yanındayken özel bölgelerine dokunabileceği söylenmelidir. Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı. Sarılmak ya da öpmek için çocuktan müsaade istenmeli. Şayet müsaade vermiyorsa zorlanmamalıdır. Yeterli dokunuşlar ve makûs dokunuşlar öğretilmeli. Örneğin özel bölgelerine dokunulmasını makûs dokunuş olarak tanımlarken ailesinin, arkadaşlarının sarılması, yanağından öpmesini düzgün dokunuş olarak kıymetlendirebiliriz.” dedi.
Âlâ ve berbat sır ayrımı çocuklara öğretilmeli
Çocuklara uygun sır ve makus sır öğretilmesi gerektiğinin altını çizen Yıldırım, “Cinsel istismara uğrayan çocuklara bunun bir sır olduğu söyleniyor. Her ne olursa olsun birinin özel bölgesine dokunmak istediğinde ya da dokunduğunda bağırması, çığlık atması, oradan inançlı bir yere uzaklaşması ve güvendiği yetişkinlere olayı anlatması gerektiği söylenmeli. Özel bölgeye dokunulması ve bunun saklanması makus bir sırdır. Doğum günü için sürpriz bir kutlama yapmak güzel bir sırdır.” sözlerini kullandı.
Çocuklara ‘Hayır’ diyebilme hüneri kazandırılmalı
Cinsel istismardan korunmaya yönelik eğitimlerin ortalama 6 aylık aralıklarla yinelanmasını tavsiye eden Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Her yaş kümesi için kıymetli olan bir nokta da istenmeyen durumlara karşı ‘hayır’ diyebilme hüneridir. Günlük hayatta hayır diyemeyen bir çocuk ya da ergen cinsel istismara uğradığında da hayır diyemeyebilir. Hayır diyebilme mahareti her yaş kümesindeki çocuğa ve ergene kazandırılmalıdır.” diye konuştu.
Ergenlerin özel yaşantısına karışılmamalı
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım; sorulara kaçamak ya da yanlış karşılıklar vermenin, soruları hayli fazla ayrıntı vererek açıklamanın, sorulara kızarak reaksiyon vermenin, hiç karşılık vermemenin ya da mevzuyu değiştirmenin sıkça yapılan yanlışlar içinde yer aldığını söylemiş oldu. Yıldırım son olarak, “Ebeveynler ergenlik periyodundaki çocuklara karşı çok hami, ilgisiz yahut her şeyi kendileri biliyormuş üzere davranılmamalı. Riskli davranışlar sergilemediği sürece ergenin şahsi ve özel yaşantısına karışılmamalı.” tabirlerini kullandı.
Hibya Haber Ajansı